Temel İslam Bilimleri Bölüm Seminerleri kapsamında fakültemizde misafir öğretim üyesi olarak bulunan Umman Sultan Kabus Üniversitesi Öğretim Üyesi Dr. Abdullah el-Hinnâî tarafından “İbâzıyye’nin Tefsir Metodu” konulu bir seminer gerçekleştirildi. Seminer fakültemizin YouTube kanalından da canlı olarak yayınlandı.
Seminerin açılış konuşmasını yapan Temel İslam Bilimleri Bölüm Başkanı Prof. Dr. Süleyman Akkuş, İbaziyye mezhebi ve misafir öğretim üyesi Dr. Abdullah el-Hinnâî’nin özgeçmişi hakkında bilgi verdi. Arapça olarak gerçekleşen seminer fakültemiz hocalarından Öğr. Gör. Abdülmelik Yangın tarafından Türkçeye çevrildi.
Konuşmasına dekanımız Prof. Dr. Ahmet Bostancı’ya, Temel İslam Bilimleri Bölüm Başkanı Prof. Dr. Süleyman Akkuş’a, Tefsir Anabilim Dalı Başkanı Doç. Dr. Ali Karataş’a ve seminere katılan diğer hocalara selamlarını ileterek başlayan Dr. el-Hinnâî, kendisine burada bulunma fırsatı verilmesinden ve hüsnü kabulle karşılanmasından dolayı Türkiye Cumhuriyeti’ne, Sakarya Üniversitesi’ne ve özellikle Prof. Dr. Ahmet Bostancı’ya teşekkür etti.
Konuşmasının başında tefsir hakkında genel bilgiler veren Dr. el-Hinnâî, müfessirin yönelimine göre tefsirin rivayet, dirayet ve ilmî gibi çeşitli kısımlara ayrıldığını ifade ederek bunları örnekler üzerinden açıkladı.
Dr. el-Hinnâî, İbâzıyye’nin tefsir metodu konusuna geçmeden önce bu mezhebin tarihi hakkında da kısa bilgiler verdi. Öncelikle İbâzıyye’nin kurucusu olarak bilinen Abdullah b. İbâz’ın fıkhî veya kelamî görüşleri olmadığını ve onun sadece siyasi lider olduğunu vurgulayan Dr. el-Hinnâî, fıkhî ve kelâmî görüşler açısından bakıldığında mezhebin öncü isminin aslında Câbir b. Zeyd olduğunu belirterek onun Basra’da birçok sahabeden ders aldığını aktardı.
İbâzıyye mezhebi müfessirlerinin çoğunun Umman’da değil, Mağrib bölgesinde olduğunu belirten Dr. el-Hinnâî, İbâzî tefsirlerin ruyetullah ve vaad-vaîd konuları dışında Eş‘arî tefsirlerle birçok ortak noktası olduğu için pek bilinmediklerini ifade etti. Ayrıca Umman’da Zemahşerî’nin tefsiri gibi meşhur tefsirlerin de okunduğunu aktardı.
Konuşmasının devamında İbâzıyye mezhebine mensup müfessirleri ve tefsirleri tanıtan Dr. el-Hinnâî, bu tefsirlerin metot olarak Sünnî tefsirlerden çok uzak olmadıklarını ve küçük farklılıklar olsa da Eşarî ve Maturîdî tefsirlere çok yakın olduklarını söyledi. Ayrıca İbâzıyye mezhebinin fıkıhta Hanefî ve Şafî mezheplerine yakın olduğunu belirten Dr. el-Hinnâî, konuşması boyunca İbâzıyye’nin Sünnî mezheplerle olan benzerliğine dikkat çekerek, farklılıklara değil ortak noktalara odaklanmak gerektiğini vurguladı.
Kendisine yöneltilen soruları da cevaplayan ve Türkiye’de bulunduğu sürece ilmi faaliyetlere katkı sunmaya hazır olduğunu belirten Dr. Abdullah el-Hinnâî, konuşmasına Türkiye ve dünya Müslümanlarına dua ederek son verdi.
Programın sonunda dekanımız Prof. Dr. Ahmet Bostancı ve Temel İslam Bilimleri Bölüm Başkanı Prof. Dr. Süleyman Akkuş tarafından Dr. Abdullah el-Hinnâî’ye hediye takdim edildi.
Seminerin videosu aşağıdaki linkten izlenebilmektedir.
https://www.youtube.com/watch?v=9nQDtDOi8DU&t=3123s
