“Dini İstismar Boyutuyla 15 Temmuz Darbe Girişiminin Arka Planı’’ adlı sempozyumumuz Fakültemiz Konferans Salonunda geniş bir katılımla gerçekleştirildi.
Konferans Salonumuzda düzenlenen sempozyumun açılış programında konuşan Üniversitemiz Rektör Vekili Prof. Dr. Mehmet Ali Yalçın, bu tür çalışmaların çok anlamlı ve kıymetli olduğunu belirtti.
Yalçın, yaşanan olayların adli, hukuki boyutları bir tarafa, halk olarak herkesin yaşadığı travmatik yaklaşımların anlaşılması açısından dini boyutlarının çok önemli olduğuna değindi. İki gün önce Eskişehir Osmangazi Üniversitesi'nde silahlı saldırı yaşandığını anımsatan Yalçın, olayın şeklen adli vaka olduğunu ama akademik camiada böyle bir şey yaşanmasının herkesi derinden sarstığını, olayın aydınlatılması için bütün güvenlik güçlerinin çalıştığını söyledi.
Dekanımız Prof. Dr. Ahmet Bostancı da 15 Temmuz darbe girişiminin millete, devlete ve İslam dinine yapılmış menfur bir saldırı olduğunu dile getirerek, "İlk anda yapılması gereken, okyanus ötesinden gelen bu fitne dalgasının kırılması ve yol açacağı tsunami ile ülkemizin iç savaşa ve bölünmeye sürüklenmesi tehlikesinin bertaraf edilmesiydi. Bu, başta Sayın Cumhurbaşkanımız olmak üzere bazı yetkililerin kararlı tutumu ve aziz milletimizin basireti ve direnci ile tarihe altın harflerle yazılacak şekilde başarıldı. Bu ilk adım atlatıldıktan sonra tabii olarak darbe girişimine teşebbüs eden yapının daha iyi tanınması ve bunun için de yakından incelenmesi zarureti ortaya çıktı." ifadelerini kullandı.
Darbe girişiminin ardından FETÖ/PDY'ye karşı pek çok kesimden farklı tepkiler geldiğini belirten Bostancı, ancak bu yapıyı farklı yönlerden inceleyen, toplumun benzer nitelikteki oluşumlara karşı bilincini artıran, doyurucu nitelikte akademik çalışmalara olan ihtiyacın da devam ettiğini söyledi.
Bostancı, "Bu sebeple bir araya gelerek tarihi arka planın yanı sıra meselenin dini ve sosyolojik boyutunu ortaya koyan bir çalışma yapmak suretiyle bu örgüte karşı akademisyenler olarak en güzel tepkiyi ortaya koymuş olacağımızı düşündük ve birkaç ay önce yayımlanan 'Dini İstismar Boyutuyla 15 Temmuz Darbe Girişiminin Arka Planı' adlı kitap çalışmasını başlattık. Bugünkü sempozyumumuz da bu kitap çalışmasının devamı ve bir nevi taçlandırılması mesabesindedir." dedi.
Sempozyum Koordinatörümüz Doç. Dr. Osman Güman da Türk milletinin FETÖ'yü vicdanlarda yokluğa mahkum ettiği 15 Temmuz 2016 tarihinin Türkiye için önemli bir kırılma noktası olduğunu anlattı.
Güman, sözlerini şöyle sürdürdü: “Hiç kuşkusuz 15 Temmuz hadisesi, etraflıca değerlendirilmesi ve pek çok açıdan dersler çıkarılması gereken önemli bir olay. Türkiye'de bugüne kadar bu konuda birçok çalışma yapıldı, yapılıyor. 'Bu çorbada bizim de tuzumuz bulunsun.' diye fakültemiz tarafından hem kitap neşredildi hem de bu sempozyum onun bir tamamlayıcısı olarak geldi. Bu toplantıyı icra etmek ve kitabı çıkarmaktaki amacımız, '15 Temmuz'da ne oldu?'dan ziyade başka iki soruya cevap bulmaktı. '15 Temmuz niye oldu ve bir daha böyle elim hadiseler yaşamamak için devlet ve millet olarak ne yapmamız gerekir? Aslında bu sempozyum ve çalışmalarla cevabını aradığımız şey budur. Buna odaklanmak icap eder."
Açılış konuşmalarının ardından sempozyum oturumlarına geçildi.
Üç oturumdan oluşan sempozyumun birinci oturumda FETÖ terör örgütü teolojik açıdan masaya yatırıldı. Bu oturumda, Prof. Dr. Mustafa Öztürk, “FETÖ’nün Genel Karakteristiği ve Teolojisi”; Prof. Dr. Mehmet Evkuran, “FETÖ Çalışmalarında Yöntem Sorunu –Yanlış FETÖ Okumaları Üzerine Düşünceler-” ve Dr. Öğr. Üyesi Hülya Terzioğlu da “Mâtürîdî Olmanın Bedeli” adlı tebliğlerini sundular. Oturuma SAÜ Ortadoğu Enstitüsü Prof. Dr. Kemal İnat başkanlık etti.
FETÖ terör örgütünün tarihi açıdan değerlendirildiği ikinci oturumda Prof. Dr. Adnan Demircan, “Din Algısı İnşasında Asr-ı Saadetin Araçsallaştırılması”; Prof. Dr. Haşim Şahin, “Gülen Hareketinin Tarihsel Prototipi Olarak Hasan Sabbah ve Haşhaşîler” ve Doç. Dr. Hayati Yılmaz da “FETÖ’nün Dini İstismar İçin Kullandığı Bir Uygulama: Hz. Peygamber’i Rüyada Görme –Mahiyet ve Bilgi Değeri-“ adlı tebliğlerini sundular. Oturum başkanlığı Dekanımız Prof. Dr. Ahmet Bostancı tarafından yapıldı.
Konunun sosyolojik yönün ele alındığı ve devletin dini cemaatlerle ilişkisinin irdelendiği üçüncü oturuma ise Prof. Dr. Tayfun Amman, “Türkiye’de Dini Grupların Anatomisi ve FETÖ Hareketi”; Dr. Öğr. Üyesi İsmail Akyüz, “Türkiye’nin Cemaatlerle İmtihanı: FETÖ Üzerinden Dinî-Sosyolojik Bir Okuma” ve Dr. Öğr. Üyesi Abdullah İnce “Dinî Örgüt”ten “Örgütün Dini”ne: Gülen Hareketinin Sosyolojik Değişimi: Eleştirel Bir Analiz” adlı tebliğleriyle katıldılar. Oturuma Fakültemiz Temel İslam Bilimleri Bölüm Başkanı Prof. Dr. H. Mehmet Günay başkanlık etti.
FETÖ’nün din istismarının çeşitli yönleriyle ortaya konulduğu bildirilerde, suç unsurları sabit olmadığı sürece tüm dinî oluşumlara toptancı bir yaklaşımla potansiyel bir terör örgütü gözüyle bakılmasının hukuk devleti ve suçun şahsiliği ilkesiyle bağdaşmayacağı, bununla birlikte devletin kamu kurumlarında piramitsel cemaat ve tarikat yapılanmalarına izin vermemesi gerektiği ve devletin cemaatler üzerinde denetleyici bir mekanizma görevi görmesinin son derece önemli olduğu vurgulandı. Ayrıca, rüya, ilham ve keşif gibi şeylerle objektif bir bilginin sabit olmayacağı, bu itibarla Hz. Peygamber'in rüyada görülmesine dair iddialar hususunda halkın dikkatli olmasının gerekliliği, Hz. Peygamber'in siret ve sünnetinin bir takım dinî grupların çıkarları için kötüye kullanılmasının kabul edilemeyeceği ifade edildi.
Sempozyumun videoları Fakültemiz Youtube hesabından izlenebilmektedir:
https://www.youtube.com/channel/UCMnUqWPX3ueZgE94XM0MrXg