Klasik İslamî İlimlerde Yöntem Sorunları
SAÜ İlahiyat Fakültesi Hür Düşünce Öğrenci Topluluğu tarafından 19 Nisan Salı günü düzenlenen seminere katılan Araştırmacı Talha Hakan Alp “Klasik İslamî İlimlerde Yöntem Sorunları” başlıklı bir konuşma yaptı. Akademik personel ve lisansüstü öğrencilerine yönelik olarak gerçekleştirilen seminerde Alp, fıkıh ve kelam gibi klasik İslamî ilimlerin bugün karşı karşıya bulunduğu yöntemsel sorunlara dikkat çekti. Klasik İslamî ilimlerin günümüz sorunlarına çözüm üretme konusunda yetersiz kaldığı ve yenilenmeleri gerektiği 19. Yy’dan itibaren âlimler tarafından tartışılmıştır. Bu tartışmalar Osmanlı Türkiye’sinde, Mısır’da ve Hint Alt kıtasında yoğun bir şekilde devam etmiş ve bugün de güncelliğini korumaktadır. Bu tartışmalara örnek olarak günümüz Müslümanlarının sık sık karşılaştıkları önemli sorunlarından biri olan Finans kurumları ve bankalardan kredi alınmasını gösteren Alp, sorunun farkında olup çözmeye çalışanların genel olarak iki farklı yaklaşımı benimsediklerini ifade etti. Bunlardan birincisi doğrudan Kur’an’dan hareket ederek bugünkü bankaların kredilerden aldıkları faizin Kur’an’da bahsedilen faizden farklı olduğunu savunan modernist yaklaşımdır. Buna göre finans kurumlarıyla bankalar arasında yapılan işlemin faiz olmaması açısından bir fark yoktur. Diğeri ise sorunu fıkıh kitaplarından hareketle Osmanlı’daki para vakıfları örneğini de dikkate alarak senkretik bir yolla çözmeye çalışan yaklaşımdır. Bu yaklaşıma göre finans kurumlarında yapılan işlem faiz değil ancak bankalardaki işlem faizdir. Bu yaklaşımlar birçok sorunla ilgili olarak kendisini göstermektedir. Bugün konuyla ilgili Müslümanların en çok ihtiyaç duydukları şey bu sorunlara, Şafiî mezhebinde olanlar için Şafiîce bir çözüm veya Hanefî mezhebinde olanlar için yine Hanefîce bir çözüm üretilmesidir. Yani her bir mezhebin temel ilkelerine sadık kalınarak günümüz problemlerine o mezhebe uygun çözümler sunacak ilim adamlarına çok ciddi manada ihtiyaç söz konusudur.
