Fakültemiz ve İslâmî İlimler Araştırma Vakfı (İSAV) iş birliğiyle “Modern Çağda Fıkhın Anlam ve İşlevi -Fıkıh ve Toplum-” konulu bir çalıştay düzenlendi. Fakültemizde ağırlıklı olarak yüz yüze gerçekleştirilen çalıştayda tercih eden akademisyenler için online katılım imkanı da sağlandı.
Çalıştayın açılışında konuşan Dekanımız Prof. Dr. Ahmet Bostancı, “Modern Çağda Fıkhın Anlamı ve İşlevi” üst başlığıyla seri halinde düzenlenen çalıştayların Fıkıh ve Toplum konulu bu üçüncüsünün hibrit usulle gerçekleştirildiğini, öncekilerden farklı bir yönünün de öncesinde fıkıh ve sosyoloji alanlarından pek çok uzman isimle her biri küçük bir çalıştay sayılabilecek online toplantılar yapılması, konunun ve kapsamının bunlar neticesinde tespit edilmesi olduğunu dile getirdi ve bugüne kadar pek çok ilmi faaliyeti başarıyla gerçekleştirmiş olan Fakültemizde bu önemli toplantıya ev sahipliği yapmaktan ve her biri alanının uzmanı olan değerli hocaları ağırlamaktan onur duyduklarını belirtti. Prof. Dr. Bostancı, çalıştayta, fıkhın toplum/toplumsal değişim üzerindeki etkileri ile birlikte tam tersi olarak toplumsal değişimlerin fıkıh üzerindeki etkilerinin, konunun uzmanı ilim insanları tarafından detaylı şekilde ele alınıp tartışılacağını belirtti. Prof. Dr. Bostancı, toplantıdan çıkacak sonuçların ülkemizin ve İslam aleminin ilmi birikimine önemli katkılar sağlayacağını ve bundan sonra yapılacak çalışmalara da rehber olacağını düşündüklerini dile getirdi. Konuşmasının sonunda; çalıştaya katkı sunan hocalara, daha önce 6 önemli ilmi etkinliği beraber gerçekleştirdikleri İslamî İlimler Araştırma Vakfı’na, başta koordinatör Prof. Dr. Osman Güman olmak üzere Fakültemizden çalıştayın organizesine emek veren hocalara, faaliyetlerine olan desteklerinden dolayı Rektörümüz Prof. Dr. Fatih Savaşan’a, çalıştaya verdiği destekler için Sakarya Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem Yüce’ye şükranlarını arz ettiklerini ifade eden Prof. Dr. Ahmet Bostancı, toplantının hayırlara vesile olması niyazıyla sözlerini sonlandırdı.
İSAV Mütevelli Heyeti Başkanı Prof. Dr. Salih Tuğ da sözlerine Prof. Dr. Bostancı’nın çalıştayın amacını çok güzel ifade ettiğini vurgulayarak başladı. Prof. Dr. Salih Tuğ, doktora dönemindeki ilk hocalarından Zeki Velidi Togan’ın kendisine çalışmalarını daima tarihçi gözüyle ortaya çıkarmasını tavsiye ettiğini belirtti. Fuat Sezgin’in de tarihi bilgilere oturtulan bilgilerin daha anlatımlı ve faydalı sonuçlar doğuracağına dikkat çektiğini dile getiren Prof. Dr. Tuğ, kendi şahsi tecrübesine göre de böyle yapanların daha iyi sonuçlar elde ettiklerini vurguladı. Bu çalıştayda da sosyal yapıyla birlikte İslam hukukuyla ilgili meselelerin tarihsel bilgilere oturtulmuş bir şekilde ortaya döküldüğünü ifade eden Prof. Dr. Salih Tuğ, toplantıdaki ilmi tartışmalarda faydalı sonuçlar ortaya çıkacağını belirtti. Gerek yerel idarecilerin gerekse de Sakarya Üniversitesi’nin bu ilmi toplantılara gösterdikleri alakanın takdire şayan olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Tuğ, Sakarya Üniversitesi’nin kampüsünün kendisinde uyandırdığı hayreti dile getirdi ve “yapmak istenince ne kadar güzel şeyler yapılıyormuş” dedirttiğini ifade etti. Prof. Dr. Salih Tuğ, katılımcılara teşekkürlerini sunarak konuşmasını sonlandırdı.
Çalıştayın açılışında konuşan Rektör Yardımcımız Prof. Dr. Barış Tamer Tonguç, sözlerine katılımcılara selamlarını ve takdirlerini sunarak başladı. İnsan yapısı gereği sosyal bir varlık olduğunu, toplum olarak yaşadığını ve İslam’ın da insanı, hayatı ve toplumu kuşattığını ifade eden Prof. Dr. Tonguç, toplumun zamana bağlı olarak sürekli yeni durumlarla karşılaştığını, 15-20 yıl öncesinde gündemde olmayan konu ve kavramların bugün gündemde olduğunu ve bunların fıkhi karşılıklarının bir şekilde ifade edilmesi gerektiğini vurguladı. Bu noktada ilim ehli ortaya bir şey koymadığında başkalarının bu boşluğu olmaması gereken şekilde dolduracağına dikkat çeken Prof. Dr. Tonguç, bu gibi çalıştayların bu anlamda çok önemli olduğunu belirtti. Katılımcılara teşekkür eden Prof. Dr. Barış Tamer Tonguç, çalıştayın hayırlara vesile olmasını dileyerek sözlerini sonlandırdı.
Diyanet İşleri eski Başkanı Prof. Dr. Ali Bardakoğlu’nun başkanlığını yaptığı ilk oturumda İstanbul Üniversitesi’nden Prof. Dr. Mustafa Tekin “Modern Kültürü Karşılamada Fıkhın İmkan(sızlıklar)ı” adlı tebliğini sundu. Bu oturuma Erciyes Üniversitesi’nden Prof. Dr. Celaleddin Çelik müzakereci olarak katıldı. Oturum başkanlığını Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi’nden Prof. Dr. Mehmet Erdoğan’ın icra ettiği ikinci oturumda ise Kırklareli Üniversitesi Dr. Öğr. Üyesi Ömer Faruk Ocakoğlu “Hukuk Toplum İlişkisini Açıklayıcı Bir Model Olarak Hukuk Sosyolojisi” isimli tebliğini sundu. Tebliğ İstanbul Teknik Üniversitesi’nden Prof. Dr. Nurullah Ardıç tarafından müzakere edildi. Din İşleri Yüksek Kurulu Başkanı Prof. Dr. Abdurrahman Haçkalı’nın oturum başkanlığındaki üçüncü oturumda Uludağ Üniversitesi’nden Prof. Dr. Vejdi Bilgin “Sosyo- Kültürel Yapı ve Fıkıh: Doktrinden Pratiğe Osmanlı Devleti Örnekleminde Bir Analiz” adlı tebliğini sundu. Bu tebliğin müzakeresi SAÜ İlahiyat Fakültesi’nden Dr. Ayşe Elmalı Karakaya tarafından gerçekleştirildi. Oturum başkanlığını Prof. Dr. Fahrettin Atar’ın icra ettiği dördüncü oturumda ise Uludağ Üniversitesi’nden Doç. Dr. Mehmet Salih Kumaş “Fıkhın Hukuksallaşması Sorunu Üzerinden Günümüzde Fıkıh-Toplum İlişkileri” isimli tebliğini sundu. Tebliğ Marmara Üniversitesi’nden Prof. Dr. Sami Erdem tarafından müzakere edildi.
Çalıştay, Prof. Dr. İbrahim Kâfi Dönmez başkanlığında gerçekleşen ve Prof. Dr. Ali Bardakoğlu, Prof. Dr. Fahrettin Atar, Prof. Dr. H. Mehmet Günay, Prof. Dr. Mahmut Kaya ve Prof. Dr. Orhan Çeker’in katıldığı değerlendirme oturumunun ve Prof. Dr. Ahmet Bostancı’nın kapanış konuşmasının ardından sona erdi.
